كتاب و كتابخانه در تمدن اسلامي و جايگاه آن در ايران و دلايل افول اين كتابخانه ها
دسته بندي :
کالاهای دیجیتال »
رشته کتابداری (آموزش_و_پژوهش)
پایان نامه رساله كتاب و كتابخانه در تمدن اسلامي و جايگاه آن در ايران و دلايل افول اين كتابخانه ها ۹۵ ص فرمت Word
فهرست
خلاصه 1
مقدمه 2
ابزار و وسايل كتابت در دوران اسلام 3
كتابخانه هاي تمدن اسلامي 3
الف: كتابخانه هاي شخصي 6
ب: كتابخانه هاي مساجد 6
ج:كتابخانه هاي عمومي 6
معرفي برخي از كتابخانه هاي عمومي دوران اسلامي 7
كتابخانه حلب 7
كتابخانه شاپور 7
كتابخانه سيد رضي 8
كتابخانه سيد مرتضي 8
د- كتابخانه هاي نيمه عمومي 9
كتابخانه فارس 9
كتابخانه رامهرمز 9
كتابخانه بصره 10
كتابخانه ابن شاه مردان 10
كتابخانه صاحب بن عباد 10
چگونگي اداره كتابخانه ها و نحوه در آمد و مخارج آنها 11
شیوه های تهیه کتاب 11
کتابخانه های ایران اسلامی 12
دلايل افول كتابخانه هاي اسلامي 15
عوامل بروني 16
عوامل دروني 16
نتيجه 17
يادداشت‌ها : 18
Abstract 20
دكتر غلامحسين سعيديان 22
چكيده 22
كليد واژه‌ها 23
مقدمه 24
آذربايجان بزرگ و اميرخان تركمان 25
پي‌نوشت‌ها و توضيحات 36
منابع و مأخذ 48
سياست‌هاي شاه عباس اول در رونق تجاري ايران 52
چكيده 52
واژه‌هاي كليدي: 52
مقدمه 52
اقدامات شاه عباس اول در رشد و تجارت 57
الف- امینیت راه‌ها ئ مبارزه با راهزنان 60
ب- احداث راه و کاروانسرا 60
ج- حمايت از اتباع خارجي ( بازرگانان و مبلغان مسيحي) 62
د: استفاده از ارمنه در تجارت ابريشم 66
نتيجه 68
پي‌نوشت‌ها و يادداشت‌ها 69
فهرست منابع 73
عنوان مقاله: 77
چكيده: 77
كليد واژه‌ها 78
مقدمه: 78
الف: شهرها 81
ب: رودها و رودخانه‌ها 96
ج: درياها و درياچه‌ها 97
د-كوه‌ها 98
ه: دژها و قلاع 99
و: اماكن جغرافيايي ديگر 101
پي نوشت‌ها 103
فهرست منابع و ماخذ 109
خلاصه
با توجه به اهميت كتاب و كتابخانه در جهان اسلام، كه ناشي از تعاليم اين مكتب آسماني است، و وجود احاديث و روايات بيشماري از رسول اكرم و ائمه درباره دانش و پژوهش، جايگاه كتاب و كتابخانه در تمدن اسلام به وضوح آشكار مي شود.در دوران تمدن اسلامي دو دوره كلي و بارز وجود دارد، دوران رشد و شكوفايي علم و دانش در اين تمدن، كه باعث به وجود آمدن كتابخانه هاي بسيار بزرگ و كاملي شد كه به كمك دانشمندان و محققان آن زمان به وجود آمدند و ديگر دوره افوق كه در اين دوره به دلايل مختلفي از جمله عوامل دروني و بيروني، افول علم و دانش و در كنار آن كم رنگ شدن نقش كتابخانه ها در جهان اسلام را شاهد مي باشيم.
كليد واژه ها: ايران- تاريخ- تمدن اسلامي – كتاب – كتابخانه ها
مقدمه
كتاب و كتابخانه در تمدن از درجه و جايگاه ويژه و والايي برخوردار بوده است. اين جايگاه بيشتر ناشي از تعاليم مكتب اسلام اس0ت. اسلام؛ مكتب علم و دانش، و مسلمانان را به دانش اندوزي توصيه مي كند. احاديث و روايات بيشماري از نبي اكرم و ائمه – عليهم السلام- درباره فضايل علم و دانش كه از طريق كتاب و كتابخانه منتقل مي شوند، وجود دارد.با توجه به عنايت خاصي كه مكتب اسلام به علم و دانش داشته است و راه بهروزي و سعادتمندي را از آن علما مي داند، بديهي است كه توجه به كتاب به عنوان ابزاري با ارزش براي انتشار علوم در خور توجه و دقت است و نبايد فراموش كرد كه معجزه پيامبر اسلام خود، كتاب است و در دومين سوره قرآن كريم در ابتدا به كتاب اشاره دارد. " ذالك الكتاب لا ريب فيه هدي للمتقين" (بقره، 2).
اگر چه در روزگاران قديم، كتاب همچون زمان حال گسترش پيدا نكرده بود، و افراد با سواد و كساني كه مي توانستند بنويسند و بخوانند قشر وسيعي از جامعه نبودند، اما مسلمانان به ويژه در رابطه با اعتقادات ديني خود مبني بر حفظ و نگهداري قرآن كريم از دستبرد حوادث روزگار و ثبت و ضبط آنچه از پيامبر اسلام مي شنيدند، خود را موظف به نگارش مي دانستند و بر حفظ و نگهداري آنها مراقبت مي كردند.مسلمانان هر چه از زمان پيامبر دورتر مي شدند، خود را به نگارش و ثبت و ضبط وقايع نيازمند تر مي ديدند و پا به پاي تكامل خط و به همراه حفظ و ضبط قرآن كريم و آثار پيامبران و معصومين براي كسب اطلاع و آگاهي از اندوخته هاي اقوام ديگر نيز، تلاش وافر مي نمودند.
ابزار و وسايل كتابت در دوران اسلام
مسلمانان در آغاز، تعاليم ديني خويش را از طريق به ياد سپاري به نسل هاي بعد و ديگران انتقال مي دادند. هر چند مواردي موجود است كه مسلمانان از پوست حيوانات و ديگر ابزار نوشتاري نيز استفاده مي كرده اند.1 با پيدايش و ورود پاپيروس، مخصوصا، رونق صنعت كاغذ سازي در ميان مسلمانان، در عرصه تعليم و تعلم و كتابت دگرگوني عمده اي پديدار شد و به آن سرعت بخشيد. نبايد فراموش كرد كه ورود علوم و دانش يوناني و كشاكش فكري فرق و مذاهب اسلامي از ديگر عواملي بودند كه بر رونق بازار كتاب و حرفه هاي وابسته به آن افزودند.