تحقيق يادگيري و روش تدريس و انواع استراتژي هاي يادگيري
دسته بندي :
کالاهای دیجیتال »
رشته علوم تربیتی (آموزش_و_پژوهش)
1- چکیده
2- مقدمه
3- یادگیری
4- انتخاب یک راهبروتدریس
5- انواع استراتژیریهای یادگیری
6- استراتژیریهای تکرار وتمرین پایه –پیچیده
7-استراتژیریهای شرح وبسط پایه
8- استراتژیریهای شرح وبسط پیچیده
9- استراتژیریهای سازماندهی پایه
10- استراتژیریهای سازماندهی پیچیده
11- روش شبکه
12- استراتژیریهای نظارت بر درک مطلب
13- استراتزیریهای احساسی وانگیزه ای
14- روش حفظ وتکرار
15- روش پرسش وپاسخ(روش سقراطی)
16- روش نمایشی
17- روش ایفای نقش
18- روش گردش علمی – روش بحث گروهی
19- روش آزمایشی
20- روشهای جدید تدریس
21- سؤالات پژوهشی
22- گردآوری اطلاعات
23-چگونگی یااقرام راه حل پیشنهادی برای تغییر
24- محدودیت ها ومشکلات
25- پیشنهادات
26- جدول توزیع فراوانی ونمودار
27- فهرست منابع
چـکـیــده
با توجه به اینکه آموزش وپرورش منشأ تغییرات بعضاً اساسی در جامعه محسوب شده وبا تحولات بنیادی نیز همراه است ،لذا هر هر گونه تحول مثبت یا منفی، به ویژه به کارگیری اندیشه های نو نظیر دخیل دانش آموزان در فرآیند تدریس می تواند باعث تنوع در ساختار جامعه گردد. تحقیقات انجام شده در زمینه های تدریس و یادگیری روشن ساخته ا ند که به حرف داشتن معلومات ،علم،دانش وتحقیق در یک رشته ی تحصیلی نمی توان آن دانش وتخصص را به دیگری آموخت ، بلکه معلم وفرا گیر هر دوباید از فنون ومهارت های خاصی نیز برخوردار باشد تا بتوانند معلومات وتخصص خود را نیز به دیگران یاد بدهد به عبارت دیگر توضیح یک مطلب و وادار کردن فرا گیران به حفظ و وتکرار آن دلیل بر یادگیری آن مطلب نمی باشد زیرا هدف کلی تعلیم وتربیت در دنیای متحوّل امروزی ایجاد تغییرات نسبتاً پایدار در رفتارهای انسان است، تا ضمن رسیدن به تکامل فکری وزندکی رضایت بخش به فن ارتباط گسترده نیز دست یازیم. پیامد های فن ایجاد ارتباط به ویژه در کلاس درس ،ایجاد آموزش از طریق فعاّل سازی دانش اموزان در فرایند آموزش می باشد که به عنوان شاهد مثال، تدریس در گوههای کوچک می توان استفاده کرد.
تحقیق جزئی حاضر نیم نگاهی است گذرا به استراتژیر های یاد دهی ـ یادگیری که امیدوارم علیرغم کاستی های فراوان مقبول واقع شود.
مــقــدمــه
یاد گیری ، سهم عظیمی در زندگی روزمره ما دارد ،شرایطی که تحت آن بهترین یادگیری حاصل می شود بطور دقیق روسن نیست.
مردم در یک دامنه وسیعی از شرایط و موقعیت ها یاد می گیرند. ما کم وبیش بطور مدام یاد می گیریم در منزل ،درخیابان، در اداره یا کارخانه،درکلاس درس – این یادگیری اغلب در شرایط بسیار تصادفی وطراحی نشده اتفاق می افتد وبعضی مواقع که در محیطی بطور احض برای حصول یادگیری بنا شده است رخ می دهد.
یـادگـیـری
برای یادگیری تعریفهای گونا گونی ارائه شده است .اکثر مردم وبسیاری از معلمان یاد گیری را عبارت از کسب اطلاعات، معلومات یا مهارتهای خاص می دانند .
عده ای از مربیان آن را انتقال مفاهیم علمی از فردی به فرد تصور می کنند در چنین برداشتی از یاد گیری ذهن شاگرد به منزله انبار یا مخزنی خالی تصور می شود که باید به وسیله معلم پرشود. نقش اساسی در فرایند این نوع یاد گیری به عهده معلم است معلم است که انتقال می دهد وهم اوست که در میان شاگردان چندان فعالیّتی از خود بروز نمی دهد ،وبیشتر حالت پذیرندگی وانفعالی دارد.
مفهوم فرایند
1– فرایند بر وقایع وروابط پویا ،جاری ، مستمر ،وپیوسته درحال تغییر اطلاق می شود .یکی از مشخصات بارز فرایند حرکت وپویایی آن است که در اثرتعامل دائمی اجزاء ومتغیرهای موجود است صورت می گیرد وآغاز وپایانی ندارد .
یادگیری نزدیک فرایند است چون در اثر تعامل دائمی فرد با محیط ،همیشه ودرهمه جا به طور پیوسته ومستمر صورت می گیرد .
2-مفهوم تغییر- یادگیری نوعی تغییر است که درفرایند تجربه اتفاق می افتد ،اما نه هر تغییری . تغیری که به تدریج حاصل شود ونسبتاً ثابت وپایدارباشد .بنابراین تغییرات ناشی از رشد وبلوغ تغییرات فیزیولوژیک مانند تغییر مردمک چشم درتاریکی، تنفس ،ضربان قلب ،وتغییراتی که در اثرعوامل مکانیکی یا شیمیایی مانندگرفتگی ماهیچه ها در اثر خستگی واستعمال داروها حادث شود یادگیری نیست.
3-مفهوم نسبتاً پایدار- کاربرد مفهوم نسبتاً پایدار ،به این دلیل است که تغییرات موقتی رفتار که از عوامل انگیزشی،انطباق حسی یا خستگی ناشی از کار می شود از حیطه یاد گیری به کنار هستند .تغییرات حاصل از یادگیری ، تغییرات نسبتاً پایدارند .به عبارت دیگر یادگیری در بر گیرنده تغییرات نسبتاً دائمی است، ورفتار حدسی ، لحظه ای وتصادفی به هیچ وجه یادگیری نامیده نمی شود.
4-مفهوم رفتار بالقوه- کاربرد کمه رفتار بالقوه ،دلیل بر تفاوت مفهوم یاد گیری و عملکرد است. یادگیری فتغییراتی است که در ساخت ذهنی فرد ایجاد می شود ودر حال حاضر قابل اندازه گیری نیست. مقداری از تغییرات حاصل از یاد گیری ،ممکن است به علت مساعد بودن شرایط به رفتار بالفعل تبدیل شود ،که در اصطلاح به آن عملکرد گویند .ولی همیشه نباید انتظار داشت که آثار یادگیری بلا فاصله در رفتار بالفعل یا عملکرد یادگیرنده پدیدار شود .گاهی اوقات بدون اینکه در رفتار بالفعل فرد تغییری حاصل می شود ، یادگیری به وقوع می پیوندد. مثلاً ممکن است دانشجویان رشته علوم تربیتی مفاهیم مربوط به درس روشها وفنون تدریس را یاد بگیرند ،اما فرصت تدریس برای آنان فراهم نگردد،ورفتار بالقوه شان به عملکرد تبدیل نشود.از همین رواست که هیلگارد ومارکوئیز در تعریف یادگیری به جای تغییر در رفتار اصطلاح تغیر در رفتار بالقوه را برگزیده اند
5-مفهوم تجربه – کاربرد کلمه تجربه در تعریف ،حاکی از این است ک تنها آن دسته از تغییرات در رفتار انسان را می توان یادگیری نامید که محصول تجربه ،یعنی تاثیرمتقابل فرد ومحیط در یکدیگر باشد.اگر تجربه را تعامل میان فرد ومحیط ، یعنی تأثیرپذیری فرد بر محیط به دنبال یک سلسله فعل و انفعالات بدانیم،یادگیری را حاصل تلاش، حرکت،فعالیّت ومشارکت شخص یاد گیرنده خواهیم دانست. دربرخورد فرد با محیط برای یادگیری ،اعضای حسی ، دستگاه عصبی ، تجربه های قبلی ، تمایلات وگرایش ها ، وهدفهای یادگیرنده نقش مؤثری به عهده داردارند. در واقع کل شخصیّت فرد در تمام ابعاد خود، در فرایند تعامل قرار می گیردوتغییر پیدا می کند.
انتخاب یک راهبرد تدریس مناسب:
خوشبختانه همان طور که پیتر دوکر (1967)،اشاره کرده است اثر بخشی رامی توان آموخت .این مهارت شامل یادگیری چگونگی در کنترل داشتن پنج عامل است:تشخیص مناسب زمان ،تصمیم گیری در مورد نوع کمکی که ارائه می دهیم ، دانستن اینکه در وچگونه از قدرت خود برای بیشترین تأثیر بهره بگیریم ،تعیین صحیح اولویت ها وسپس پیوند دادن تمام اینها با یکدیگر از طریق اتخاذتصمیمات مؤثر .هنگامی که یک معلم درباره ی یک راهبرد آموزشی خاص تصمیم گیری می کند
انواع استرا تژیرهای یادگیری
استراتژیرهای یادگیری بر اساس مواد آموزشی دارای خشت نوع است که به تشریح آنها خواهیم پرداخت.
شش مورد اول این استراتژیریها با توجه به نوع مواد آموزشی است که انتخاب می شودوکاربرد دو نوع آخر برای انواع آموزشی عمومیت دارد.مواد آموزشی ا ز این نظردارای دو نوع ساده وپیچیده هستند. مواد آموزشی ساده مانند حقایق، اسامی خاص،تاریخ وقایع مهم وغیره است ومواد آموزشی پیچیده شامل مفاهیم،قوانین واصول-یا ترکیبی ازهر سه نوع موضوع است. فهرست استراتژیریهای یادگیری به شرح زیراست :
1-استراتژیریهای تکرار وتمرین پایه
2- استراتژیریهای تکرار وتمرین پیچیده
3-استراتژیریهای شرح وبسط پایه
4- استراتژیریهای شرح وبسیط پچیده
5- استراتژیریهای سازماندهی پایه
6- استراتژیریهای سازماندهی پیچیده
7- استراتژیریهای نظارت بر درک ملب
8-استراتژیریهای احساس وانگیزه ای
استراتژیریهای تمرین پایه
روش معمول برای به خاطر سپرد فهرست نام اشیاء، پدیده ها ،وغیره روش تکرار وتمرین است. منظوراز تکرار وتمرین ،نام بردن یا به یاد آوردن مواردی است که حین یادگیری به فراگیر عرضه می شود .هدف از این کار از نظر فرا گیر های فکری احتمالاً عمل انتخاب وکسب واحدهای اطلاعاتی برای انتقال به حافظه فعال است.
2 -استراتژیریهای تکرار وتمرین پیچیده
وقتی متنی مانند یک درس از علوم ،موضوع یادگیری باشد فراگیر از روش تکرار با صدای بلند (بازگو کردن) نسخه برداری برای نت برداری وخط کشی زیر نکات مهم استفاده می کند عمل تکرار وتمرین در هر یک از این روشها شامل گفتن ،نوشتن یا اشاره به قسمتهای مهم متن حین یادگیری است.
3- استراتژیریهای شرح وبسیط پایه
مواد آموزشی مانند لغات جفت ،لغات زبان خارجی ،لیست تربیتی مثل یادگیری الفبا ویادآوری آزاد فهرست اسامی (مانند یارآوری قسمتهای مختلف بدن ا نسان) با استفاده از استراتژیریهای شرح وبسیط پایه به صورت آسانتری یادگیری می شود.
4- استراتژیهای شرح وبسیط
مواد آموزشی موضوع این استراتژیریها متنهای مختلف در زمینه های گوناگون است این استراتژیریها شامل نقل بیان یا باز نویسی متن با استفاده از کلمه ها وجمله های فرا گیر،خلاصه نویسی ،ارائه تمثیل ،شرح ارتباط معلومات قبلی فراگیر وپاسخگویی به سؤالات است . هدف این روشها ترکیب اطلاعات ارائه شده جدید با دانشهای قبلی است.
یادداشت برداری نیز از جمله روشهای شرح وبسیط پیچیده است.در این روش چهار فعالیّت زیر انجام می شود :
1ـ شناسایی موضوعات اصلی و فرعی
2- نوشتن کلمات به اختصار
3- نقل بیان با استفاده از کلمات فرا گیر
4- استفاده از چهار چوبی که حاوی سر فصلهای مهم متن باشد.
برای بدست آوردن نتایج بهتر باید ابتدا فراگیران را با ذکرنمونه ها وارئه تمرینهایی برای به کارگیری این روشها آموزش داد.در این صورت ،طبق گواهی تحقیقات انجام شده ،تأثیر مثبت به کارگیری این روشها دریادگیری ویادآوری موضوعات مختلف بررسی آشکارمی شود.
5- استراتژیریهای سازماندهی پایه
یادآوری فهرستی از موارد از راه مرتب کردن یا سازمان دادن آنها در یک چهارچوب بزرگتر مانند دسته بندی برحسب گروههای موجود در یک طبقه بندی آسانتر می شود.برای مثال، فهرست (میز ،اتوبوس، کلاه،وانت،میز تحریر،کفش،کامیون،کمربند مبل) ممکن است
6ـ استراتژیریهای سازماندهی پیچیده
کتابهای درسی یکی از عمده ترین شکلهای ارائه آموزش در تمام سطوح تحصیلی است.
7ـ استرا تژ یها ی نظا رت بر درک مطلب
در بخش ا هدا ف اّ مو زشی به نقل از گا نیه نوعی از قا بلیتهای یاد گیری وجود دارد که استرا تژیهای شناختی نامیده می شود.
این بر نا مه ها عبا رت هستند از:
الف ـ تعیین مسئله ای که باید حل شود، یا موضوعی که باید فرا گرفته شود با استفا ده از سؤال چه چیزی را باید انجام دهیم؟
ب ـ تمرکز توجه و هدا یت پا سخ ، با استفاده از سؤال حالا، تأمل کن و با دقت دستورالعمل را تکرار کن.
ج ـ تقویت خود که شامل تعیین استا ندارد یا معیا ر برای عملکرد فرا گیر وارزیا بی عملکرد به وسیله خود فراگیر است ، برای شامل خوب، تا اینجا خوب پیش رفته ام.
دـ مها رتهای تطبیق ورا ههای تصحیح خطا ، مانند : عیبی ندارد.... حتی بعد از یک اشتباه هم می تواند ادامه دهم.
8ـ استراتژیریهای احساسی وانگیزه ای
این استراتژیریها شامل روشهای می شود که فراگیر به منظور تمرکز حواس ، کنترل هیجان ایجاد وحفظ انگیزه واستفاده از وقت به صورت کا را به کار می برد. برای مثال ، برای سالیان دراز تصور که هیجان آزمون ، عکس العمل رفتاری ناشی از فشارهای محیطی است.
روش حفظ وتکرا
یکی از قدیمی ترین روش های آموزشی است که در آن به حافظه سپردن مطالب وتکرار وپش دادن آن مهم ترین کار به شمار می رود.اغلب پاداش وتنبیه از عوامل مهم ایجاد انگیزه در این روش است، بویژه ترس از امتحان از وسایل مهم تحریک یادگیری دانش آموز ان محسوب می شود.