پايان نامه بررسي تاثير ورزش برسلامت روان در زنان دانشجوي ورزشكار و غيرورزشكار واحد قيامدشت
دسته بندي :
کالاهای دیجیتال »
رشته روانشناسی و مشاوره (آموزش_و_پژوهش)
در اين پژوهش به بررسي تاثير ورزش بر سلامت روان در
زنان ورزشكار و غيرورزشكار پرداخته شده است فرضيه‌هاي مورد بررسي در اين
پژوهش عبارتند از:
1- بين علائم جسماني در زنان ورزشكار با زنان غير ورزشكار تفاوت وجود دارد.
2- بين علائم اضطرابي و اختلال خواب در زنان ورزشكار با زنان غيرورزشكار تفاوت وجود دارد.
3- بين كاركرد اجتماعي در زنان ورزشكار با زنان غير ورزشكار تفاوت وجود دارد.
4- بين افسردگي در زنان ورزشكار با زنان غيرورزشكار تفاوت وجود دارد.
گروه
نمونه انتخاب شده در اين پژوهش شامل 60 نفر از زنان دانشجوي 42-20 ساله
مي‌باشد كه 30 نفر از آنان دانشجويان ورزشكار حرفه‌اي مجموعه شهيد شيرودي و
30 نفر ديگر از دانشجويان غيرورزشكار واحد قيامدشت در سال 1385 مي‌باشند
ابزار مورد استفاده در اين آزمون پرسشنامه سلامت عمومي GHQ و روش آماري در
اين پژوهش t استيودنت مي‌باشد بر اساس نتايج حاصله از اين آزمون بين علائم
جسماني در زنان ورزشكار و غيرورزشكار با 03/3 t= و با اطمينان 99% و بين
علائم اضطرابي و اختلال خواب با 11/3 t = وبا اطمينان 99% و بين كاركرد
اجتماعي با 53/3 t = و با اطمينان 99% و 999% و بين افسردگي با 59/2 t = و
با اطمينان 95/% و در نهايت بين سلامت عمومي با 57/2t= و با اطمينان 95%
تفاوت معنادار وجود دارد.
مقدمه:
يكي از شاخص‌هاي مهم توسعه يافتگي
كشورها، سطح سلامت و تندرستي افراد جامعه است. به بيان ديگر، سطح سلامت و
تندرستي در كشورهاي توسعه يافته مطلوب و مطابق با استانداردهاي جهاني است.
كارشناسان اهم راه‌هاي دستيابي به سلامت و تندرستي را تغذيه مناسب، رعايت
اصول بهداشتي و اجراي فعاليت‌هاي جسماني مي‌دانند كه هر يك به نوبة خود نقش
بسزايي در تامين سلامت جسم و روح افراد دارند. بهداشت جسمي و رواني از
مقوله‌هايي است كه از ديرباز مورد توجه رهبران ديني و نخبگان علمي جوامع
بوده است و در متون علمي تمدن هاي نخستين چون يونان، ايران، و روم فصول
متعددي به اهميت اين مقوله اختصاص يافته است. (پهلوان، محمدرضا، 1383، ص 2)
جرج
در باتلر در كتاب مقدمه تفريحات سالم و بازي در جامعه به اين نكته اشاره
كرده كه تفريحات سالم و ورزش در گذراندن اوقات فراغت نقش سازنده‌اي در
جامعه دارد. او معتقد است كه واژه بازي و ورزش در اوقات فراغت كودكان و
جوانان نوعي بيان حالتهاي رواني يا عاطفي و عادات رفتاري آنها است. اكثر
نويسندگان و صاحبنظران ورزشي را عقيده بر اين است كه بازي و ورزش يكي از
عوامل اصلي و موثر در روند رشد كودكان، نوجوانان و جوانان است و در نزد
بزرگسالان آثار فيزيولوژي و رواني دارد كه به بهداشت جسمي و ذهني آنان كمك
مي كند. (نمازي زاده و سلحشور، 1361، ص 12)
غير از تغذيه، ورزش باز هم
تاثير قدرتمندي بر سلامتي دارد. سالخوردگان سالم و بي‌تحرك بالاي 80 سال كه
استقامت آموزي را شروع مي‌كنند (راه رفتن، رقص اروبيك و دوچرخه سواري)
قابليتهايي كسب مي‌كنند كه با قابليتهاي افراد بسيار جوانتر برابر است.
(سيد محمدي، يحيحي؛1383، ص 310)
امروزه دوندگان و دوچرخه‌سواران در جاده
ها و خيابان‌هاي شهرها و روستاها به چشم مي خورند و باشگاه هاي بدنسازي
همه جا مشاهده مي‌شوند. اما در شيوة زندگي بيشتر بزرگسالان آمريكايي هنوز
فعاليت بدني، غير منتظم است يا فقط به ميزاني اندك ديده ميشود. (ميرزايي؛
الهه؛ 1384؛ ص 429)
حركت و جنبش از ويژگيهاي حيات انسان داراي انگيزه و
ريشه اي در سرشت او و عملي براي رشد و سلامت و نشاط آدمي است. نيازمند به
حركت، ناگزير از حركت است. منع انسان از حركت نه تنها سبب توقف رشد بلكه
موجب افسردگي، بروز رفتار ناهنجار و از دست دادن شور و نشاط زندگي مي گردد.
بدون هيچ‌گونه ترديدي جسم ورزشكار با ذهن و جان او و نيز رفتار و عملش رابطه اساسي دارد. (ملامحمد؛ محمدرضا؛ 1379؛ ص 32)
در
سراسر جهان بيش از 60 درصد بالغين به مقدار كافي فعاليت بدني مفيد براي
سلامتي را انجام نمي‌دهند. بي‌تحركي بيشتر در ميان زنان، بالغين مسن‌تر،
طبقات پايين از نظر اقتصادي- اجتماعي و افراد ناتوان شايع است. همچنين
فعاليت بدني با افزايش سن در دوران نوجواني كاهش مي‌يابد و اين كاهش در طول
سال هاي بزرگسالي ادامه پيدا مي‌كند. در بسياري از كشورهاي توسعه يافته و
در حال توسعه كمتر از 13 درصد جوانان به مقدار كافي فعال هستند به طوري كه
مي توانند از سلامت حال و آينده خود سود ببرند. دختران نوجوان كمتر از
پسران نوجوان فعال هستند. فعاليت بدني و برنامه‌هاي آموزشي تربيت بدني در
مدارس در حال كاهش هستند كه اين روند در سراسر جهان هشدار دهنده است. (حجت
زاده عليه؛ 1383؛ ص 13)
بيان مسئله:
با توجه به مطالب ذكر شده و
اهميت موضوع ورزش و تاثيرات انكار ناپذير آن بر سلامت جسماني و رواني و به
وجود آمدن سؤالات متعدد در ذهن پژوهشگر در اين زمينه كه عبارتند از:
آيا بين ورزش و سلامت جسماني رابط وجود دارد؟
آيا بين ورزش و اختلال خواب رابطه وجود دارد؟
آيا بين ورزش و كاركرد اجتماعي رابطه وجود دارد؟
آيا بين ورزش و علائم اضطرابي رابطه وجود دارد؟
آيا بين ورزش و افسردگي رابطه وجود دارد؟
به تحقيق و پژوهش در اين زمينه ها مي‌پردازيم.
فرضيه‌هاي تحقيق:
1- بين علائم جسماني در زنان ورزشكار با زنان غيرورزشكار تفاوت وجود دارد.
2- بين علائم اضطرابي و اختلال خواب در زنان ورزشكار با زنان غيرورزشكار تفاوت وجود دارد.
3- بين كاركرد اجتماعي در زنان ورزشكار با زنان غيرورزشكار تفاوت وجود دارد.
4- بين افسردگي در زنان ورزشكار با زنان غيرورزشكار تفاوت وجود دارد.
اهداف تحقيق
هدف كلي «بررسي تأثير ورزش بر سلامت روان»
اهداف جزئي:
1- بررسي نقش ورزش و ارتباط آن با كاهش استرس
2- بررسي اثرهاي سلامت بخش ورزش
3- تاثير ورزش بر كار اندام ها
4- نقش ورزش در سازگاري فردي و اجتماعي
5- فعاليت بدني براي گروه‌هاي جمعيتي مختلف كودكان و نوجوانان
6- نقش ورزش در درمان بيماري‌ها
اهداف و فايده پژوهش:
همه
ما آرزو داريم كه همواره تندرست بمانيم و عمري طولاني داشته باشيم
متاسفانه اين آرزو گاهي به سبب عدم رعايت بهداشت به معني عام كلمه برآورده
نمي‌شود. ليكن دلائلي وجود دارد كه مي‌توان باور كرد كه اگر جسم و روان خود
به خوبي مراقبت كنيم مي‌توانيم صد سال و حتي بيشتر در كمال سلامت عمر
كنيم.
زيست شناسان بر اين عقيده اند كه انسان و ساير حيوانات بايد مدتي
در حدود پنج برابر سالهايي كه رشد و بلوغ جسماني آنها طول مي‌كشد عمر كنند
و بنابراين مي‌توان گفت كه انسان ميتواند تا 120 سال زنده بماند. بديهي
است كه رمز زندگي سالم، مفيد و طولاني را بايد در عادات و رفتاري كه از
عوامل سازنده سلامت و قدرت جواني است جستجو كرد. اگر شما پيوسته از خود به
خوبي مراقبت نكنيد؛ دير يا زود جسم شما و به تبع آن روان شما نحيف و افسرده
ميشود و سرانجام از پا خواهيد افتاد. هربرت اسبنسر در قرن نوزدهم ميلادي
گفته است «رمز اصلي طولاني‌تر شدن زندگي اين است كه ما كاري نكنيم كه از
طول عمرمان كم شود».
كاربرد اين معني در زندگي امروز ما اين است كه عادات نيكو و پسنديده و سالم را در خود پرورش دهيم. (نمازي؛ مهدي؛ 1361: ص 35)
ورزش
در زندگي فردي ميتواند باعث بيدار كردن حس فعاليت وافزايش نيروي كار و
تلاش جهت زندگي روزمره؛ تربيت نيروي اراده و استقامت و مبارزه در برخورد با
مشكلات گردد.
ورزش در ايجاد روحيه تهور و شجاعت نقش مهمي دارد ورزش در
نظام آموزش و پرورش تربيت و به فعليت در آوردن استعداد‌هاي بالقوه افراد و
پرورش قواي ذهني؛ ايجاد و تقويت قدرت ابتكار پرورش و القاي ارزش‌هاي
اجتماعي در افراد جامعه خصوصا نسل جوان و تقويت اين ارزشها و رفتارهاي
مطلوب انساني ميشود.
ورزش موجب احياي مسئوليت پذيري و افزايش آگاهي
اجتماعي و كنترل احساسات اجتماعي و درك ضعف اجتماعي خود و كسب تجربيات جديد
و تصحيح تجربيات گذشته و در ايجاد حس تعاون و همكاري در دانش‌آموزان
ميشود.
ورزش در رشد و توسعه ابعاد فرهنگي و اجتماعي افراد به گونه‌اي كه
اين امر بر قدرت سازندگي اجتماعي مي شود تاثير مي‌گذارد (ملامحمد؛
محمدرضا؛ 1379؛ ص 23)
كه در اين پژوهش در جهت نيل به اين اهداف تهيه و تدوين شده است
فهرست مطالب
فصل اول1
مقدمه2
بيان مساله 4
فرضيه‌هاي تحقيق5
اهداف كلي5
اهداف جزيي 5
اهميت و فايده پژوهش6
تعريف اصلاحات 8
تعريف عملياتي 8
فصل دوم
تعاريف سلامت روان 11
تاريخچه مختصري بر سلامت روان12
اصول بهداشت روان13
انجمن ملي بهداشت رواني (NIMH)15
رابطه ورزش با سلامت روان15
زنان و فعاليت بدني 17
جمعيت مسن و فعاليت بدني18
تعاريف ورزش 19
تاريخچه مختصري بر ورزش هندبال 19
كاربرد ورزش هندبال در جامعه20
نظريه‌هاي ارائه شده درباره ورزش توسط محققان 21
مكتب انسان گرايي23
مكتب رفتار گرايي23
مكتب شناخت گرايي 24
ورزش از ديدگاه اسلام 25
ورزش و درمان 25
پيشينة مطالعاتي در جهان27
پيشينة مطالعاتي در ايران 29
فصل سوم
روش تحقيق 32
جامعه تحقيق32
نمونه تحقيق33
چگونگي نمونه‌برداري33
توضيح درباره نمونه‌ها34
نحوه نمره گذاري 33
ابزار تحقيق34
- روايي پرسشنامه 36
- اعتباري پرسشنامه37
روش آماري40
فصل چهارم
محاسبات آماري علائم جسماني44
تفسير و بيان نتيجه علائم جسماني44
محاسبات آماري علائم اضطرابي و خواب48
تفسير و بيان نتيجه علائم ضطرابي و خواب48
محاسبات آماري كاركرد اجتماعي51
تفسير و بيان نتيجه كاركرد اجتماعي51
محاسبات و بيان افسردگي54
تفسير و بيان نتيجه افسردگي54
محاسبات آماري سلامت عمومي56
تفسير و بيان نتيجه سلامت عمومي56
فصل پنجم
خلاصه‌اي از فصول60
مقايسه پژوهش حاضر با پژوهشهاي پيشين60
محدوديتهاي پژوهش61
پيشنهادات 63
منابع و مآخذ
ضميمه
فهرست جداول
جدول علائم جسماني (1-4)46
جدول علائم اضطرابي و اختلال خواب (2-4)49
جدول كاركرد اجتماعي (3-4)53
جدول علائم افسردگي (4-4)55
جدول سلامت عمومي (5-4)57